MỤC LỤC

Nấm ký sinh trên côn trùng là gì?

Nấm ký sinh trên côn trùng là những loại nấm có thể tiêu diệt được côn trùng. Trên thế giới đã phân lập được rất nhiều chủng nấm ký sinh côn trùng khác nhau và được ứng dụng trong việc sản xuất thuốc trừ sâu sinh học.

Metarhizium anisopliae (nấm xanh hay nấm lục cương)

Metarhizium anisopliae là một loại nấm mọc tự nhiên trong đất trên khắp thế giới và gây bệnh cho các loại côn trùng khác nhau bằng cách hoạt động như một loại nấm kỹ sinh côn trùng.

Cơ chế xâm nhiễm và phát triển

Bào tử đính bám vào lớp kitin côn trùng.
Sau khi bào tử đính hình thành, đĩa bám tạo ra một sợi mầm xâm nhập vào lớp kitin ngoài (epicuticle). Khi tiến tới lớp kitin non (procuticle), đỉnh của đĩa bám phình ra để hình thành các phiến xâm nhiễm song song với các phiến kitin . Các phiến xâm nhiễm phát triển ra các sợi bên, các sợi bên lại tạo ra các thể sợi nấm xâm nhiễm. Các thể sợi nấm xâm nhiễm này tạo ra các sợi nấm xâm nhiễm thẳng đứng đâm xuyên qua lớp kitin non để xâm nhập vào bên dưới lớp da và xoang cơ thể.
Thời gian sợi nấm xâm nhiễm tiến tới xoang máu khác nhau tuỳ theo loại côn trùng ký chủ. Sau 72 giờ các thể sợi nấm Metarhizium bắt đầu xâm nhập vào các thể mỡ và gây ra triệu chứng chết cho loài côn trùng.
Các enzyme phân huỷ kitin của nấm M. anisopliae. Nhóm enzyme phân huỷ kitin gồm có subtilisin, proteinase, metalloproteases, trypsin, aminopeptidase, dipeptidyl peptidase và chitinnase.
Các độc tố của nấm M. anisopliae
Nấm Metarhizium thường tạo ra độc tố: (i) Destruxin (A-E) Tác động trên kênh Ca++ trong màng bắp thịt (A, B); ức chế miễn dịch và gây bệnh tế bào (C, E); (ii) Cytochalasins Ức chế sự kéo dài của các sợi actin (protein cấu thành sợi lông);

Công dụng của nấm Metarhizium

Diệt côn trùng, tuyến trùng trong đất hại cây trồng: Các loại mối, ấu trùng, bọ hung, sâu xám, bọ nhảy, bọ hà, ấu trùng đục thân, hại rễ, củ quả, các loại rau, hoa màu (ngô, đỗ, đậu, lạc) cây công nghiệp (mía).

côn trùng nhiễm nấm

Côn trùng nhiễm nấm

côn trùng nhiễm nấm

Côn trùng nhiễm nấm

côn trùng nhiễm nấm

Beauveria bassiana (Nấm trắng)

Beauveria bassiana là loài nấm ký sinh trên cơ thể sâu non bộ cánh vảy, được dùng làm thuốc trừ sâu sinh học.

Cơ chế gây bệnh cho côn trùng và phát tán: B. bassiana là loại thuốc trừ sâu tiếp xúc, lây lan bằng conidi của nấm, nhờ giá thể, bám vào cơ thể côn trùng, nhanh chóng xâm nhập qua biểu bì, vào khoang cơ thể côn trùng, tạo ra các tiểu thể trong huyết tương.

Các tiểu thể trên, tiêu diệt các tế bào bạch huyết, gây chết cho côn trùng. Cơ thể côn trùng chứa đầy sợi nấm, hình dáng cơ thể không biến dạng, trở nên rắn. Khi đủ độ ẩm, nấm chui khỏi bề mặt cơ thể sâu hại, tạo lớp sợi nấm màu trắng trên cơ thể sâu. Lớp sợi nấm này lại tạo conidi để tiếp tục lây lan sang các sâu non khác.

B. bassian lây bệnh cho nhiều loài côn trùng thuộc bộ cánh vảy, cánh cứng, cánh màng, cánh thẳng, cánh đều, cánh nửa và cả nhện Acarina. Ở Việt Nam, đã phát hiện B. bassiana gây hại cho một số loài côn trùng như rầy nâu, rầy lưng trắng, bọ xít, sâu cuốn lá lúa, sâu đo đay, sâu róm thông.

Tham khảo thêm chi tiết bằng video dưới đây

Wiki nông nghiệp, Nấm ký sinh trên côn trùng

NẤM KÝ SINH TRÊN CÔN TRÙNG