Hiện tượng “vọe trái,, méo trái, không tròn” là một trong những vấn đề phổ biến và “ám ảnh” nhất với người trồng sầu riêng, đặc biệt ở giai đoạn trái 20–60 ngày sau đậu.
Đây là vấn đề sinh lý do mất cân đối phát triển tế bào vỏ trái, chịu ảnh hưởng bởi hormone, dinh dưỡng vi lượng và điều kiện môi trường.
I. Biểu hiện và giai đoạn xảy ra
+ Trái phát triển lệch, một bên phình to – một bên lép.
+ Gai trái mọc không đều, phần lép gai nhỏ, cụt, hoặc cụm lại.
+ Thường xuất hiện 30–45 ngày sau đậu, khi tế bào vỏ đang phân chia mạnh.
+ Nếu kéo dài → trái méo hẳn, mất giá trị thương phẩm.
II. Cơ chế sinh lý gây “vọe trái”
1. Mất cân bằng hormone giữa hai nửa trái
+ Khi hoa thụ phấn không đều hoặc lệch hướng ánh sáng, lượng auxin và cytokinin tập trung nhiều ở một bên → bên đó phát triển mạnh hơn, bên kia yếu → vọe.
+ Trong giai đoạn phát triển sớm, auxin – brassinolide – gibberellin (GA) cần được phân bố đồng đều để mô tế bào vỏ trái giãn cân.
+ Nếu cây bị stress (thiếu nước, thiếu Bo, phun thuốc nặng) → mất cân bằng hormone → mô trái không phát triển đồng bộ.
2. Thiếu vi lượng, đặc biệt Bo và Canxi
+ Bo (Boron): Giúp vận chuyển đường và tạo cầu nối tế bào trong mô vỏ.→ Thiếu Bo = tế bào một phía yếu, mô không đàn hồi = méo trái.
+ Canxi (Ca): Cố định màng tế bào và giúp mô vỏ cứng đều.→ Thiếu Ca = thành tế bào mềm, giãn không đều = vọe trái.
+ Kali (K): Điều hòa áp suất nước giữa các vùng trái.→ Thiếu K = mô trái bên nắng phình mạnh, bên mát co lại.
Trong quy trình EMI Care, giai đoạn 25–60 ngày là “thời kỳ định hình vỏ” → cần duy trì Ca – Bo – Mg – K cân bằng liên tục.
3. Mất cân bằng nước và ánh sáng
+ Khi cây gặp khô hạn – rồi mưa hoặc tưới đẫm đột ngột, bên trái hứng nước nhiều hơn sẽ giãn nhanh → vọe.
+ Cành hướng về phía nắng gắt, nhiệt cao → tế bào giãn mạnh hơn → trái nghiêng.
+ Đất không đều, một bên tán thoáng – một bên rợp cũng khiến sinh trưởng trái lệch.
4. Rễ yếu, mất cân đối dinh dưỡng cục bộ
+ Nếu hệ rễ không đồng đều (một phía rễ bị nghẹt, úng), dòng dinh dưỡng lên trái cũng lệch → phát triển trái không đối xứng.
+ Đây là nguyên nhân rất phổ biến trong vườn tưới béc hoặc đất dốc, đặc biệt khi không dùng EMI-Gốc định kỳ.
III. Các yếu tố kỹ thuật thường gây vọe trái trong thực tế
+ Phun phân bón lá lệch mặt trái (chỉ phun một bên tán) ➡️ Phát triển không đều mặt trái
+ Bón đạm – Si – rong biển trong lúc trái còn non ➡️ Tăng cytokinin và GA cục bộ → lệch sinh trưởng
+ Không phun Ca–Bo định kỳ ➡️ Tế bào vỏ trái yếu, dễ biến dạng
+ Mưa nắng thất thường mà không dùng EMI-P ➡️ Mất cân bằng vi sinh – hấp thu dinh dưỡng lệch
+ Không tỉa trái kịp, để 2 trái sát nhau ➡️ Trái cạnh nhau chèn ép → vẹo cơ học
“Bạn muốn giải pháp toàn diện, hãy liên hệ tới EMI NHẬT BẢN”
#saurieng #canhtácsinhhọc #emina #chephamsinhhoc
#eminhatban #nhanongkhongdunghoachat
