Ớt bay là loại ớt rất nhỏ, thường được ví von là bé như “mắt muỗi” là loại ớt xiêm rừng được trồng tải các huyện Tây Trà, Sơn Tây, Trà Bồng (tỉnh Quảng Ngãi) của người đồng bào dân tộc thiểu số.
Ớt bay là giống ớt vẫn còn khá xa lạ đối với người dân thành phố. Thực tế là sau khi chim ăn những trái ớt xiêm chín mọng được trồng ở khu dân cư, chim sẽ bay lên núi và thải phân. Sau đó, các hạt ớt có trong phân chim sẽ nảy mầm và phát triển tự nhiên trên đồi núi tạo nên loại ớt có hương vị đặc biệt. Người dân gọi loại ớt này là “ớt bay”.
Mỗi tuần chị Hồ Thị Lan thu hoạch ớt xiêm rừng từ 1 – 2 lần thu về khoảng 600 ngàn đồng
Vài năm trở lại đây, để đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường mà rất nhiều người dân đã bắt đầu gieo trồng giống “ớt bay”. Nói là gieo trồng nhưng người dân chỉ gieo hạt ớt trên rẫy rồi để cây ớt phát triển tự nhiên. Cây ớt bay giữ được hương vị đặc trưng vì nó phát triển hoàn toàn tự nhiên mà không cần phải bón phân hay phun thuốc gì cả.
Theo như chị Hồ Thị Lan (xã Trà Nham, huyện Tây Trà) chia sẻ, gia đình chị có rẫy ớt khoảng 800 cây trong mùa vụ này và hiện đang cho thu hoạch với năng suất khoảng 10 kg mỗi tuần.
Ớt xiêm rừng mọc tự nhiên, trái ớt nhỏ và có vị cay nồng, thơm ngon đặc trưng
Chị cho biết chị bắt đầu gieo hạt ớt xen với rẫy lúa, chuối bắt đầu từ tháng 3. Khoảng 3 tháng phát triển thì cây ớt sẽ cho trái. Trung bình chị Lan thu hoạch từ 1 – 2 lần mỗi tuần để bán cho thương lái mang về xuôi.
“Mỗi tuần hái một lần bán được 600 ngàn đồng nên cũng đủ lo cho mấy đứa nhỏ đi học. Thời gian thu hoạch kéo dài khoảng 6 tháng. Gieo hạt rồi bỏ đó chứ không tốn chi phí gì thêm. Nếu giá ớt cao thì mỗi vụ cũng kiếm được tầm 15 triệu đồng”, chị Lan chia sẻ.
Cây ớt xiêm không được bón phân, phun thuốc nên được xem là loại gia vị sạch
Chị Trần Thị Nhị – một tiểu thương, cho biết: hiện cây ớt xiêm đang cho thu hoạch rộ nên giá ớt giảm. Hiện giá thu mua tại rẫy là 50 ngàn đồng mỗi kg. Mỗi ngày có thể mua được từ 30 – 50 kg ớt.
“Giá ớt xiêm rừng vào thời điểm đầu hoặc cuối vụ có thể trên 25 ngàn đồng một lon, tính ra khoảng 150 ngàn đồng mỗi kg. Ở đây người dân trồng rất nhiều nhưng có bao nhiêu tôi cũng thu mua hết vì nhu cầu của người dân ở miền xuôi rất cao”, chị Nhị cho biết.
Giá ớt xiêm rừng thấp nhất là 50 ngàn đồng, cao nhất là 150 ngàn đồng mỗi kg
Theo chị Nhị, người dân miền xuôi rất thích ăn loại ớt bay này vì nó có hương vị thơm ngon bởi cây ớt được phát triển một cách tự nhiên mà không cần phải động đến hóa chất như nhiều loại ớt khác. Ngoài việc ăn trái tươi, ớt xiêm rừng còn được muối với nước muối hoặc giấm, loại ớt muối có thể để suốt cả năm vẫn thơm ngon.
Ớt xiêm rừng đang là đặc sản của người miền xuôi nên có bao nhiêu cũng được thương lái thu mua hết
“Ớt muối thường được dùng làm quà biếu. Khi hết mùa thì giá ớt muối tăng chóng mặt, một chai ớt muối 500 ml có thể được bán với giá 100 ngàn đồng. Tuy giá cao nhưng vẫn không đủ bán”, chị Nhị nói