MỤC LỤC
Đảm bảo tiêu chuẩn khẩu phần và xây dựng khẩu phần ăn khoa học.
Bò cái sữa có hai tiêu chuẩn khẩu phẩn đó là khẩu phần duy trì và khẩu phần tăng sữa
a. Tiêu chuẩn khẩu phần ăn để duy trì cơ thể
Xây dựng khẩu phần ăn cho bò sữa
- Khối lượng (kg) 200 230 250 275 300 325 350 400 450
- Đơn vi thứcăn 2,6 2.9 3,0 3,2 3,3 3,5 3,70 4,0 4,3
- Protein tiêu hóa (g) 235 246 255 256 231 228 220 220 218
Để xác định khẩu phần duy trì đổi với bò, ta dựa vào khối lượng của cá thể bò. Nếu khối lượng cơ thể là 400 kg thì cứ 100 kg cần 1 đơn vị thức ăn duy trì, trên 400 kg khổng cần tới 1 đơn vị và dưới 400 kg phải cao hơn 1 đơn vị thức ăn duy trì.
Trong thực tiễn sản xuất để dễ nhớ, cứ 100 kg khối lượng, ta cho 1 đơn vị thức ăn duy trì.
b. Tiêu chuẩn khẩu phần sản xuất 1 kg sữa:
- Tỳ lệ mỡ sữa (%) 3,1 3,4 3,6 3,9 4,2
- Đơn vị thức ăn 0.42 0,44 0,45 0,48 0,50
- Protein tiêu hóa (g) 42 44 45 48 50
Xây dựng khẩu phần ăn cho bò sữa
Qua bảng trên, ta thấy số đơn vị thức ăn và lượng protein tăng theo tỷ lệ mỡ trong sữa.
Bò nuôi ở nước ta hiện nay, trừ giống bò Holstein friesian, còn lại bò vàng Việt Nam, bò Sin, bò lai Sin và các phấm giổng bò lai F23/4, F25/8 đều có tỷ lệ mỡ trong sữa trên 4%. Do đó, để sản xuất dược 1 lít sữa phải cho bò mẹ ăn 0,5 đơn vị thức ăn, trong đó 50-60% là thức ăn tinh.
Tỷ lệ mỡ trong sữa của bò Holstein là 3,6 – 3,8%. Theo bảng trên, muốn sản xuất được 1 lít sữa phải cho bò sữa ăn 0,45-0,47 đơn vị thức ăn. Tuy nhiên, ta vẫn có thể cho 0,5 đơn vị/1l sữa vì trong thực tế tiềm năng cho sữa của bò Holstein nuôi ở nước ta vẫn chưa khai thác hết.
Bò mẹ có chửa, quá trình tạo sữa không diễn ra trong suốt thời gian 9 tháng mang thai, mà bắt đầu diễn ra ở 2 tháng có chửa cuối cùng, khi thai nhi trong bào thai phát triển cường độ cao.
Như vậy, tiêu chuẩn khầu phần tạo sữa chính trong điếm này, trên thực tế, là tính toán áp dụng cho bò vàng Việt Nam có chửa, cho những giống bò khai thác sữa ở giai đoạn cạn sữa cả giống bò Sin và bò lai Sin.
Nếu 2 giống bò này cũng nuôi để vắt sữa, vì ở những giống bò cho sữa, thời gian có chửa cũng là thời gian vắt sữa. Do đó trong thời gian này phải cho bò ăn khẩu phần sản xuất sữa.
c. Tiêu chuẩn khẩu phần ăn cho bào thai phát triển
- Tháng có chửa thứ : 5 6 7 8 9
- Đơn yj thức ăn 0,30 0,60 0,90 1.20 1,5
- Protern tiêu hóa (g) 45 90 135 180 220
Bào thai trong những tháng đầu phát triển không đáng kể, sau đó phát triển với cường độ cao, nhất là tháng chửa thứ 7 trở đi, tuy vậy trong thực tế phải bổ sung thức ăn từ tháng có chửa thứ 5.
3. Xây dựng khấu phần ăn
Xây dựng khẩu phần ăn là một khâu kỹ thuật mới đối với ngành chăn nuôi theo quy mô hộ gia đình. Kỹ thuật này giúp ta xác định được định mức thức ăn mỗi ngày cho bò sữa và là căn cứ để tổ chức chăn nuôi bò sữa hay là vật nuôi khác theo từng khẩu phần ăn.
Nên trang bị kiến thức về ngành này để tránh duy trì thói quen tập quán chăn nuôi truyền thống đã không còn phù hợp và cho hiệu quả thấp.
Căn cứ vào tiêu chuẩn ăn nêu ở điểm trên, ta xây dựng khẩu phần ăn cho bò mẹ có chửa như sau:
Bò vàng Việt Nam có khối lượng 180 — 200 kg, sản lượng sữa 350 — 400 kg/180 ngày cho sữa, có chửa tháng thứ 7 thì khẩu phần ăn như sau:
- Khẩu phần Đơn vị thức ăn Protein tiêu hóa (g)
- Khẩu phần duy trì 2,6 235
- Khẩu phần tạo sữa 0,23 23
- Khẩu phần nuôi thai 0,9 135
- 3,73 383
Bò lai Sin khối lượng 250 — 300 kg, sản lượng sữa 850 — 900 kg/300 ngày, có chửa tháng thứ 8:
- Khẩu phần Đơn vị thức ăn Protein tiêu hóa (g)
- Khẩu phần duy trì 3,25 242
- Khẩu phần tạo sữa 0,30 30
- Khẩu phần nuôi thai 1,20 180
- 4,75 452
Bò Holstein friesian khối lượng 500 — 550 kg; sản lượng sữa 4000 kg sữa/300 ngày vắt sữa, có chửa tháng thứ 9:
- Khẩu phần Đơn vị thức ăn Protein tiêu hóa (g)
- Khẩu phần duy trì 4,8 216
- Khẩu phần tạo sữa 1,34 134
- Khẩu phần nuôi thai 1,5 225
- 7,64 575
